TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS

Opracowanie wychodzi naprzeciw toczącym się dyskusjom w sprawie zmian opodatkowania dochodów pochodzących z działalności rolniczej. Aktualnie istniejące podatki, odnoszące się do gospodarstw rolnych w Polsce, nie odnoszą się do dochodów. Mają one charakter podatków majątkowych, do których należy: podatek rolny od gruntów, podatek leśny i podatek od nieruchomości. Podatki te mimo, że nie nawiązują do dochodów z działalności rolniczej, są z nich pokrywane. Ważnym jest jaką część tych dochodów pomniejszają. Z badań wynika, że jest to ok. 10%. Stąd ewentualnie we wprowadzanym nowym podatku od dochodów jego stawka nie powinna przekraczać 10%.Obliczanie dochodów gospodarstw rolnych w Polsce będzie napotykać na wiele problemów. Jednym z nich będzie ustalenie katalogu kosztów, do których zaliczać będzie się amortyzacja. Aby ją uwzględnić w obliczaniu dochodów, należy wcześniej ustalić wartość bieżącą środków trwałych, wchodzących w skład gospodarstw rolnych. Mogą temu procesowi towarzyszyć spore trudności merytoryczne i organizacyjne. To jeden z wielu problemów. Prawdopodobnie będą i inne. Zaliczyć do nich można: podział kosztów na gospodarstwo domowe i gospodarstwo rolne, ustalenie co jest środkiem trwałym w gospodarstwie rolnym itp. Wydaje się, że liczenie dochodów w gospodarstwach rolnych jest nie uniknione. Z jednej strony jest to niezbędne dla ewentualnego wprowadzeniu podatku dochodowego. Z drugiej strony mając rozpoznaną sytuację dochodową gospodarstw rolnych można by zrezygnować z szacowania strat spowodowanych przez suszę, czy innymi zdarzeniami losowymi. Tytułem otrzymania rekompensat byłyby straty dochodów. Jest to kryterium bardziej klarowne oczywiste i obiektywne. Dotychczasowa praktyka wskazuje, że nie zawsze straty spowodowane zdarzeniami losowymi (suszę) przekładają się na straty w dochodach rolniczych. Zważywszy, że straty te nie zawsze są obiektywnie szacowane przez powoływane przez wojewodów komisje. W przypadku strat w dochodach, dane rachunkowości rolnej są gwarantem ich obiektywnej oceny.Celem opracowania jest dokonanie oceny aktualnej sytuacji dotyczącej opodatkowania działalności rolniczej oraz przedstawienie propozycji ewentualnych zmian w opodatkowaniu działalności rolniczej. Przyjęto dwie hipotezy badawcze: 1. Aktualny stopień opodatkowania dochodów, przychodów z działalności rolniczej podatkiem rolnym, podatkiem od nieruchomości jest symboliczny, 2. Dla zachowania dotychczasowego ujęcia podatkowego stawka nowego podatku od dochodów gospodarstw rolnych nie może przekraczać 10%. W artykule wykorzystano metody analizy opisowej, tabelarycznej i analizy finansowej. Źródłem informacji była literatura oraz dane rachunkowości rolnej FADN gromadzone przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie.