BEHAVIOURAL SEASONAL ANOMALIES ON THE STOCK EXCHANGE – VERIFICATION OF THE JANUARY EFFECT ON THE WSE IN WARSAW

Tomasz Pawlonka; Paweł Sypniewski

doi:10.22630/PEFIM.2023.29.78.7

Behawioralne anomalie sezonowe na giełdzie – weryfikacja kalendarzowego efektu stycznia na GPW w Warszawie

PDF (English)

Opublikowane:

Oct 27, 2023

Numer

Nr 29(78) (2023)

Dział

Artykuły

CitedBy/Share

Tomasz Pawlonka

Warsaw University of Life Sciences – SGGW

https://orcid.org/0000-0002-3463-7013

Paweł Sypniewski

Warsaw University of Life Sciences – SGGW

https://orcid.org/0000-0001-9329-3727

DOI: https://doi.org/10.22630/PEFIM.2023.29.78.7

Słowa kluczowe : finanse behawioralne, anomalie sezonowe, anomalie kalendarzowe, efekt stycznia

Abstrakt

Praktyka i empiryczne obserwacje dowodzą, że na rynku giełdowym istniej możliwość osiągnięciaponadprzeciętnych stóp zwrotu. Możliwe jest osiąganie zarówno wyższych, jak i niższych stópzwrotu niż wynika to z wartości fundamentalnej wycenianych spółek. Wpływ na taki stan rzeczymają anomalie, które sprawiają, że w rzeczywistości rynek nie jest efektywny. Liczne badaniaw nurcie finansów behawioralnych dowodzą, że przyczyn nieefektywności rynku doszukiwać sięmożna w niepełnej racjonalności inwestorów. Liczne odstępstwa zachowań inwestorów od modeluhomo oeconomicus wynikają z ich ograniczeń o charakterze poznawczym i motywacyjnym.Niekiedy, popełniane przez pojedynczego inwestora błędy mają charakter systematyczny. Takiesystemowo i masowo popełniane błędy przyjmują formę heurystyk mogących wpływać na nasilenieanomalii rynkowych, w tym na pojawienie się efektów kalendarzowych. Jedną z najbardziejznanych anomalii kalendarzowych jest efekt stycznia. Efekt stycznia charakteryzuje się wzrostemcen akcji w styczniu. Występowanie efektu stycznia objawia się tym, że styczniowe stopy zwrotu sąnajwyższymi stopami zwrotu odnotowywanymi w całym roku. Zrealizowane na GPW w Warszawiebadanie pozwoliło na potwierdzenie występowania efektu stycznia w przypadku spółek małychi średnich. W trakcie badań zdiagnozowano również występowanie innych efektów kalendarzowych(związanych z miesiącem czerwcem i październikiem).

Jak cytować

Pawlonka, T., & Sypniewski, P. (2023). Behawioralne anomalie sezonowe na giełdzie – weryfikacja kalendarzowego efektu stycznia na GPW w Warszawie. Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse I Marketing, (29(78), 97–109. https://doi.org/10.22630/PEFIM.2023.29.78.7

Bibliografia

Andrzejuk A. (2007). Człowiek i decyzja. Oficyna Wydawnicza NAVO, Warszawa.

Branch B. (1977). A tax loss trading rule. The Journal of Business, 50(2), 198-207.

Brown P., Keim D., Kleidon A., Marsh T. (1983). Stock Return Seasonalities and the Tax-loss Selling Hypothesis: Analysis of the Arguments and Australian Evidence. Journal of Financial Economics, 1, 33-88.

Dimson E. (1988). Stock market anomalies. Cambridge University Press, Cambridge.

Dyl E.A. (1977). Capital gains taxation and year-end stock market behavior. The Journal of Finance, 32(1), 165-175.

Fama E., French K. (1996). Multifactor explenations of assest pricing anomalies. Journal of Finance 51, 55-84.

Franc-Dąbrowska J. (2018). Ufinansowanie gospodarki i finansowy wzrost wartości. Ekonomista, 6, 701-718.

Franc-Dąbrowska J. (2019). Crawling financialization in Central and Eastern Europe – on the example of Agriculture. Economia Agro-Alimentare, 21(3), 1-19.

Haugen R., Lakonishok J. (1987). The Incredible January Effect. Dow Jones-Irwin, Homewood, 3, 123-132.

Hillier D., Marshall A. (2002). Insider Trading, Tax-loss Selling, and the Turn-of-the-year-Effect. International Review of Financial Analysis, 11, 73-84.

Kiyoshi K. (1985). Seasonal and Size Anomalies in the Japanese Stock Market. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 2, 223-245.

Kuziak K. (2011). Pomiar ryzyka przedsiębiorstwa, Modele pomiaru i ich ryzyko. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Seria: Monografie i Opracowania nr 200, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 160, Wrocław.

Lakonishok J., Smidt S. (1988). Are seasonal anomalies real? A ninety-year perspective. Review of Financial Studies, 1(4), 403-425.

Lobão J. (2019). Seasonal anomalies in the market for American depository receipts. Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 24, 241-265.

Notowania GPW – indeksy. Bankier.pl, https://www.bankier.pl/gielda/notowania/indeksy-gpw [accessed: 10.06.2022].

Pawlonka T., Pietrzak P. (2020). Współczesny homo oeconomicus – paradygmat racjonalności decyzji finansowych. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Reinganum M. (1983). The Anomalous Stock Market Behavior of Small Firms in January: Empirical Tests For Tax-loss Selling Effects. Journal of Financial Economics, 12, 89-104.

Rozeff M., Kinney W. (1976). Capital Market Seasonality: The Case of Stock Returns. Journal of Financial Economics, 3, 379-402.

Sartre J.P. (1956). Za zamkniętymi drzwiami. [In:] J. Kott. (trans.). Dramaty. PIW, Warszawa.

Stanek M. (2020). Czy Rajd Świętego Mikołaja już za nami? Akcje Budimeksu spadły o ponad 7%. Dlaczego? https://www.fxmag.pl/artykul/czy-rajd-swietego-mikolaja-juz-za-nami-akcje-budimeksu-spadly-o-ponad-7-dlaczego [accessed: 2021].

Szyszka A. (2009). Finanse Behawioralne. Nowe podejście do inwestowania na rynku kapitałowym. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.

Wachtel S. (1942). Certain Observations on Seasonal Movements in Stock Prices. Journal of Business, 15, 184-193.

Żelazowska I. (2019). Anomalie sezonowe funduszy inwestycyjnych w świetle hipotezy efektywności rynku kapitałowego. Uniwersytet Szczeciński, Szczecin.

Statystyki