LOCAL POLISH SELF-GOVERNMENTS AGAINST THE CHALLENGES CREATED BY THE RISK OF NON-FINANCIAL FACTORS (ESG)

Magdalena Zioło; Katarzyna Wójtowicz

doi:10.22630/PEFIM.2022.28.77.23

Polski samorząd terytorialny wobec wyzwań kreowanych przez ryzyko czynników niefinansowych (ESG)

PDF (English)

Opublikowane:

Dec 30, 2022

Numer

Nr 28(77) (2022)

Dział

Artykuły

CitedBy/Share

Magdalena Zioło

University of Szczecin

https://orcid.org/0000-0003-4136-046X

Katarzyna Wójtowicz

University of Maria Curie-Skłodowska

https://orcid.org/0000-0002-7049-0063

DOI: https://doi.org/10.22630/PEFIM.2022.28.77.23

Słowa kluczowe : ryzyko, ESG, samorząd, usługi publiczne

Abstrakt

Celem artykułu jest usystematyzowanie stanu wiedzy na temat ryzyka czynników niefinansowych w polskim samorządzie terytorialnym. Ryzyko zmian klimatu, transformacji energetycznej, starze- nia się społeczeństwa, czy ryzyko pandemiczne to tylko wybrane przykłady tego rodzaju ryzyka oddziałującego na jednostki samorządu terytorialnego (JST). W szczególności w artykule przedsta- wiono płaszczyzny i obszary usług publicznych realizowanych przez samorząd terytorialny najbar- dziej wrażliwe na działanie ryzyka ESG. Zwrócono uwagę na mechanizm dostosowawczy i działania podjęte przez samorząd terytorialny w Polsce mające redukować negatywny wpływ ry- zyka ESG na aktywność JST i stabilność ich budżetów. Zaprezentowano kwestie wpływu regulacji unijnych odnoszące się do „niskoemisyjności” i mające wpływ na transport publiczny, przybliżono kwestie dotyczące działań na rzecz transformacji energetycznej, czy walki ze smogiem. W artykule wykorzystano krytyczną analizę literatury, metody porównawcze, obserwację, metody indukcji i dedukcji. Opracowanie jest jednym z pierwszych, które podejmuje dyskusję na temat roli i miejsca ryzyka czynników finansowych w działalności JST.

Jak cytować

Zioło, M., & Wójtowicz, K. (2022). Polski samorząd terytorialny wobec wyzwań kreowanych przez ryzyko czynników niefinansowych (ESG). Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse I Marketing, (28(77), 179–193. https://doi.org/10.22630/PEFIM.2022.28.77.23

Bibliografia

Audyt wewnętrzny w jednostkach samorządu terytorialnego, LKI.430.007.2019, evidence number. 76/2019/P/19/074/LKI, NIK, Warszawa 2020.

Czempas J.: Struktury i procesy demograficzne jako determinanty decyzji podejmowanych przez samorządy terytorialne, Finanse Komunalne (1-2)/2015, p. 66-82.

Directive (EU) 2019/1937 of the European Parliament and of the Council of 23 October 2019 on the protection of persons who report breaches of EU law (Journal of Laws of the EU, 2019, No. 305, p. 17, as amended).

Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the Council of 23 October 2000 establishing a framework for Community action in the field of water policy (Journal of Laws of2000, No. 327, p. 1).

Directive 2008/98/EC of the European Parliament and of the Council of 19 November 2008 on waste and repealing certain directives (Journal of Laws of the EU. No. 2008, No. 312, p. 3, as amended).

European Climate Law, Regulation (EU) 2021/1119 of the European Parliament and of the Council of 30 June 2021 establishing a framework for achieving climate neutrality and amending Regulations (EC) No 401/2009 and (EU) 2018/1999.

Friede G, Busch T, Bassen A.: ESG and financial performance: aggregated evidence from more than 2000 empirical studies, Journal of Sustainable Finance & Investment, 5, 4/2015, p. 210-233, https://doi.org/10.1080/20430795.2015.1118917 (Crossref)

The Global Risks Report 2022 17th Edition - INSIGHT REPORT, World Economic Forum, 2022, https://www.weforum.org/reports/global-risks-report-2022/ (access: 05.04.2022).

Hubel B, Scholz H.: Integrating Sustainability Risks in Asset Management: The Role of ESG Exposures and ESG Ratings, Journal of Asset Management 21 (1)/2020, p. 52-69, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3091666 (Crossref)

I. Rackiewicz I. (ed.): Niskoemisyjność i efektywność energetyczna. Raport o stanie polskich miast, Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2017.

Jankiewicz S.: Gospodarka niskoemisyjna jako podstawa rozwoju regionu, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 49, (1)/2017, p. 160-167. (Crossref)

Kawa M., Kuźniar W.: Skala zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 51 (3)/2017, p. 329-339. (Crossref)

Klimek, M.: Funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego podczas pandemii COVID-19, Studia Politologiczne, 64/2022, p. 89-108. (Crossref)

Local Data Bank, Central Statistical Office, www.stat.gov.pl (access: 31.08.2022).

Malinowska-Misiąg E.: Finanse jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w pierwszym roku pandemii, Optimum Economic Studies, 107 (1)/2022, p. 48-63. (Crossref)

Modernizacja energetyczna obiektów użyteczności publicznej w Płocku, https://www.ppp.gov.pl/efektywnosc-energetyczna/ (access:18.08.2022).

Motowidlak U.: Rola transportu miejskiego w realizacji celów gospodarki niskoemisyjnej, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 249/2015, p. 172-184.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 lutego 2020 r. w sprawie ogło-szenia jednolitego tekstu ustawy o podatku rolnym, Dz.U. 2020 poz. 333.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 maja 2022 r. w sprawie ogło-szenia jednolitego tekstu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, Dz.U. 2022 poz. 1297, as amended.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 października 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo wodne, Dz.U. 2021 poz. 2233, as amended.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 listopada 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o pomocy społecznej, Dz.U. 2021 poz. 2268, as amended.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 lipca 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o finansach publicznych, Dz.U. 2022 poz. 1634, as amended.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, Dz.U. 2022 poz. 1083, as amended.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo geologiczne i górnicze, Dz.U. 2022 poz. 1072, as amended.

Olech, D., Flak P. (2021). EBA pyta banki o praktykę zarządzania ryzykiem ESG i wskazuje kierunki, Biuletyn Ryzyka, 1, p. https://www.ey.com/pl_pl/biuletyn-ryzyka/eba-pyta-banki-o-praktyke-zarzadzania-ryzykiem-esg-i-wskazuje-kierunki (access: 18.08.2022).

Pakiet „Fit for 55”. Jak wpłynie na samorządy? Forum Ekonomiczne 2022, https://www.forum-ekonomiczne.pl/pakiet-fit-for-55-jak-wplynie-na-samorzady/ (accessed: 18.08.2022).

Raport: zarządzanie zasobami wodnymi w Polsce, Global Compact Network Poland ,Warszawa 2018.

Regulation (EU) 2020/852 of the European Parliament and of the Council of 18 June 2020 establishing a framework to facilitate sustainable investment and amending Regulation (EU) 2019/2088, Journal Of EU, L 198, from June 22, 2020.

Sobol A. (ed.): Raport roboczy grupy eksperckiej Kongresu Polityki Miejskiej ds. Środowiska i adaptacji do zmian klimatu, Obserwatorium Polityki Miejskiej IMiR, Kraków 2019.

Staniek Z.: Ekonomia instytucjonalna. Dlaczego instytucje są ważne?, Difin, Warszawa 2017.

Stolecka-Makowska A.: Triangulacja jako koncepcja pozyskania wiedzy o zachowaniach nabywczych konsumentów, Studia Ekonomiczne Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 261/2016, p. 50-61.

Swianiewicz P., Łukomska J.: Finanse samorządu terytorialnego w dobie pandemii, Fundacja Batorego, Warszawa 2020.

Swianiewicz P., Łukomska-Szarek J.: Zmiany demograficzne 2004-2020 Ranking, Wspólnota, 18.12.2021r.

Szukalski P.: Starzenie się ludności - wyzwania dla polityki społecznej, 2010, http://slide-player.pl/slide/434248 (access: 29.08.2022).

Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, Dz.U. 1991 nr 9 poz. 31. Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej, Dz.U. 1997 nr 9 poz. 43.

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Dz.U. 1997 nr 123 poz. 776, as amended.

Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym, Dz.U. 2002 nr 200 poz. 1682, as amended. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. 2022r. poz. 559, as amended.

Wojdant M., Cywiński P.: Miejska gościnność: wielki wzrost, wyzwania i szanse, Raport o uchodźcach z Ukrainy w największych polskich miastach. Centrum Analiz i Badań, Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza, Warszawa 2022.

Wójtowicz K.: Uwarunkowania i pomiar stabilności fiskalnej jednostek samorządu terytorialnego, Wyd. UMCS, Lublin 2019.

Wójtowicz K.: Wpływ Taksonomii UE na finanse JST w Polsce, Konferencja naukowa pt. Diagnoza stanu finansów samorządu terytorialnego - problemy, wyzwania, rekomendacje, Białystok 30.05.2022r.

Zioło M. (ed.): Finanse. Finanse publiczne, Polska Akademia Nauk, Warszawa 2020.

Zioło M., Filipiak B.: Finanse publiczne wobec ryzyka czynników niefinansowych (ESG), [in:] M. Zioło (ed.) Finanse. Finanse publiczne, Polska Akademia Nauk, Warszawa 2021.

Zioło M.: Finanse zrównoważone. Rozwój, ryzyko, rynek, PWE, Warszawa 2020.

Zu, L.: Sustainability Risk Management, [in:] S.O. Idowu, N. Capaldi, L. Zu, A.D. Gupta (eds), Encyclopedia of Corporate Social Responsibility, Springer, Berlin, Heidelberg 2013, https://doi.org/10.1007/978-3-642-28036-8_257 (Crossref)

Statystyki