Źródła finansowania zadań publicznych szkół wyższych: ustalenia w świetle ich sprawozdawczości

Main Article Content

Aleksandra Pisarska


Słowa kluczowe : źródła finansowania, zadania uczelni, sprawozdania finansowe, uczelnie publiczne
Abstrakt
Celem opracowania jest rozpoznanie udziału źródeł własnych finansowania działalności publicznej uczelni wyższej w ogólnym strumieniu finansowania jej działalności. W związku z tym kluczowe pytanie, na jakie zostanie udzielona odpowiedź w tym opracowaniu dotyczy tego, jak ukształtowana jest struktura źródeł finansowania badanej uczelni? W części teoretycznej ustalenia oparto na wynikach badań literatury. Z kolei w części empirycznej ustalenia te oparto na wynikach studium przypadku wspartych obserwacją uczestniczącą w uniwersytecie wielodziedzinowym. Wykorzystano także sprawozdania finansowe tego podmiotu. Na podstawie wyników przeglądu literatury oraz badań empirycznych ustalono ukształtowanie struktury źródeł finansowania poddanej badaniu uczelni publicznej, wskazując na możliwość wykorzystania w tym celu sprawozdawczości finansowej podmiotu. Zauważono, kierując się klasyfikacją źródeł zasilania finansowego wskazywaną w literaturze, że są one heterogeniczne. W części są one ulokowane w sektorze publicznym, a w części w sektorze prywatnym. Odsłonięto także wzrost udziału zasilania badanej uczelni środkami z sektora prywatnego. Z kolei źródła prywatne pochodzą głównie z opłat związanych z procesem dydaktycznym. Źródłami prywatnymi są także te z komercjalizacji wyników badań naukowych. Przedstawione w opracowaniu badania dostarczyły nowej wiedzy o strukturze źródeł finansowania uczelni publicznej w kontekście aktualnych uwarunkować jej funkcjonowania. W szczególności przyczyniły się do uzupełnienia istniejącego niedostatku wiedzy o udziale źródeł własnych finansowania działalności publicznej uczelni wyższej w ogólnym strumieniu finansowania jej działalności.

Article Details

Jak cytować
Pisarska, A. (2020). Źródła finansowania zadań publicznych szkół wyższych: ustalenia w świetle ich sprawozdawczości . Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse I Marketing, (24(73), 155–176. https://doi.org/10.22630/PEFIM.2020.24.73.35
Bibliografia

Babbie E. (2004). Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa.

Brennan M.C., McGowan P., Academic entrepreneurship: an exploratory case study. International Journal of Entrepreneurial Behavior and Research. No. 12(3), 2006 (Crossref)

Brennan M.C., Wall A.P., McGowan P., Academic entrepreneurship. Assessing preferences in nascent entrepreneurs. Journal of Small Business and Enterprise Development. No. 12(3), 2005 (Crossref)

Carnoy M., et al. (2013). University expansion in a changing global economy. Triumph of the BRICs? Stanford University Press, p. 5-8. (Crossref)

Chełpa S. (2003). Kwalifikacje kadr kierowniczych przedsiębiorstw przemysłowych. Kierunki i dynamika zmian. Monografie i Opracowania No. 155, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej nr 996, p. 301-324.

Chiang, L., The Relationship Between University Autonomy and Funding in England and Taiwan. Higher Education 48, 2004 (Crossref)

Chybalski F., Matejun M. (2013). Organizacja jako przedmiot badań – od zbierania danych do analizy wyników. [in:] Adamik A. (editor), Nauka o organizacji. Ujęcie dynamiczne, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa, p. 93-151.

Clark B.R. (1998). The entrepreneurial university: demand and response. Tertiary Education and Management. Vol. 4 No 1, p. 5-16. (Crossref)

Clark B.R., The entrepreneurial university: new foundations for collegiality, autonomy and achievement. Higher Education Management. No. 13(2), 2001

Clark, B. R. (2004). Sustaining Change in Universities. Continuities in Case Studies and Concepts. Maidenhead: Open University Press.

Communication from the Commission to the Council and the European Parliament – Delivering on the Modernisation Agenda for Universities – Education, Research and Innovation, 2006

Estermann, T., Bennetot Pruvot E. (2011). Financially sustainable universities II. European universities diversifying income streams. Brussels: European University Association.

Etzkowitz H. (1983) Entrepreneurial scientists and entrepreneurial universities in American academic science. Minerva, Vol. 21, No 2–3, p. 198–233. (Crossref)

Guziejewska B. (2003). Problemy klasyfikacji źródeł finansowania samorządu terytorialnego, Samorząd Terytorialny, Wyd. „KiK” Konieczny i Kruszewski, Warszawa.

Guziejewska B. (2007). Subwencje i dotacje dla samorządu terytorialnego w polityce finansowej państwa, Gospodarka Narodowa Nr 4, p. 71-89. (Crossref)

Hood C. (1991). A New Public Management for all seasons? Public Administration. Vol. 69 No 1, p. 3-19. (Crossref)

Hyytinen H., Toom A. (2019). Developing a performance assessment task in the Finnish higher education context: Conceptual and empirical insights. British Journal of Educational Psychology. Vol. 89 No 3, p. 551-563. (Crossref)

Ipate, D.M., Pârvu, I., Sandu, C.F., Comparative study regarding higher education financing systems. Economics, Management, and Financial Markets 12(2), 2017

Kostera M. (2003). Antropologia organizacji. Metodologia badań terenowych. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa,

Kwiek M. (2014). Przyszłość uniwersytetów w Europie: motywy dyskusji i ich polskie konteksty. Nauka i Szkolnictwo Wyższe. No. 1–2, p. 71-90.

Lintner, J., The Valuation of Risk Assets and the Selection of Risky Investments in Stock Portfolios and Capital Budgets. Review of Economics and Statistics 47 (1): 1965 (Crossref)

Long N.V. (2019). Financing higher education in an imperfect world. Economics of Education Review, Vol. 71, p. 23-31. (Crossref)

Markowitz H. (1952), Portfolio selection. The Journal of Finance, Vol 7 No 1, p. 77-91. (Crossref)

Pisarska A. (2013). Budżet jako plan działania oraz instrument zarządzania szkołą wyższą (na przykładzie uczelni publicznej) [The budget as an action plan and university management instrument (on the example of a public university)]. [in:] Miscellanea Oeconomicae, Studia i materiały, year 17, No. 2/2013, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kielce.

Pisarska A. (2014). Kontrola zarządcza jako narzędzie ograniczające ryzyko funkcjonowania szkół wyższych [Management control as a tool limiting the risk of functioning of universities]. Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle, No. 7, Warszawa.

Pisarska A. (2014). Uwarunkowania i przydatność informacyjna audytu finansowego w szkołach wyższych [Conditions and informational usefulness of financial audit at universities]. [in:] Tworzenie Mazowieckiego Klastra Audytu i Consultingu Uwarunkowania rozwoju rynku rewizji finansowej w Polsce, Wasilewski M., Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 2014 Str.: 83-94. (Crossref)

Rosen H.S. (1999). Public Finance. Fifth Edition, Irwin/Mc Graw-Hill.

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia wzoru rocznego sprawozdania z działalności uczelni albo związku uczelni oraz wzoru sprawozdania z wykonania planu rzeczowo-finansowego [Regulation of the Minister of Science and Higher Education of 25 April 2012 on determining the template for the annual report on the activities of the university or university association and the template for the report on the implementation of the material and financial plan].

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 marca 2015 r. w sprawie sposobu podziału dotacji z budżetu państwa dla uczelni publicznych i niepublicznych. Dz.U. 2015, poz. 463 [Ordinance of the Minister of Science and Higher Education of 27 March 2015 on the method of allocating subsidies from the state budget for public and private universities. OJ 2015, item 463].

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 7 grudnia 2016 zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu podziału dotacji z budżetu państwa dla uczelni publicznych i niepublicznych. Dz.U. 2016, poz. 2016 [Ordinance of the Minister of Science and Higher Education of 7 December 2016 amending the ordinance on the method of allocating subsidies from the state budget for public and private universities. OJ 2016, item 2016].

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 13 grudnia 2018 r. w sprawie sposobu podziału środków finansowych na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego oraz potencjału badawczego znajdujących się w dyspozycji ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki oraz na zadania związane z utrzymaniem powietrznych statków szkolnych i specjalistycznych ośrodków szkoleniowych kadr powietrznych. Dz. U. 2018, poz. 2508 [Ordinance of the Minister of Science and Higher Education of 13 December 2018 on the distribution of financial resources for the maintenance and development of didactic potential and research potential at the disposal of the minister responsible for higher education and science, and for tasks related to the maintenance of aircraft school and specialist air personnel training centers. OJ 2018, item 2508].

Sagan A. 2016). Metodologia badań ekonomicznych [Methodology of economic research]. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.

Scott, P. (1995). The Meaning of Mass Higher Education. Buckingham: Open University Press.

Sołtyk P. (2015). Naruszenia dyscypliny finansów publicznych w jednostce samorządu terytorialnego przedmiotem audytu wewnętrznego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 864 Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 76, t. 2, p. 133; (Crossref)

Sharpe W. (1964). Capital asset prices: A theory of market equilibrium under conditions of risk. Journal of Finance, Vol. 19 No 3, p. 425-442. (Crossref)

Sokolovska A., Rainova L., Zatonatska T. (2019). Loan and grant support for students in the context of the diversification of funding sources for higher education. Ekonomika, Vol. 98 No 1, p. 111-123. (Crossref)

Stachowiak-Kudła M., Kudła J. (2017). Financial regulations and the diversification of funding sources in higher education institutions: selected European experiences. Studies in Higher Education. Vol. 42 No. 9. (Crossref)

Stańczyk S. (2011). Triangulacja – łączenie metod badawczych i urzetelnienie badań [Triangulation - combining research methods and research reliability]. [in:] Podstawy metodologii badań w naukach o zarządzaniu, editor W. Czakon, Oficyna a Wolters Kluwer Business, Warszawa, 2011

Sułkowski Ł (2005). Epistemologia w naukach o zarządzaniu. PWE, Warszawa.

Thieme J.K. (2009). Szkolnictwo wyższe. Wyzwania XXI wieku. Polska-Europa-USA [Higher education. Challenges of the 21st century. Polish-US-Europe]. Difin, Warszawa.

Ustawa o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. Dz. U. Nr 157, poz. 1241 z późn. zm. [Act on public finances of August 27, 2009, Journal Of Laws No. 157, item 1241, as amended]

Ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa z dnia 19 października 1991 r., Dz. U. z 2019 r. poz. 817, 1080 [Act on the management of agricultural property of the Treasury of October 19, 1991, Journal of Laws 2019, item 817, 1080].

Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. Dz. U. Nr 121, poz. 591 z późn. zm. [Accounting Act of September 29, 1994, Journal of Laws No. 121, item 591 as amended]

Ustawa prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 20 lipca 2018 r. Dz. U. 2018, poz. 1668 [Law on higher education and science of 20 July 2018, Journal of Laws 2018, item 1668]

Ustawa Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 3 lipca 2018 r. Dz.U. 2018 r. poz. 1669 [Act on provisions introducing the Law on Higher Education and Science of 3 July 2018, Journal of Laws 2018, item 1669]

Ustawa o związkach metropolitalnych z dnia 9 października 2015 r. Dz.U. Nr 2015, poz. 1890 [Act on metropolitan unions of October 9, 2015, Journal of Laws No. 2015, item 1890]

Van Vught F. (1999). Innovative universities. Tertiary Education and Management. No. 5, p. 347–355. (Crossref)

Vica Olariu G., Brad S., Fulea M. (2020). The sustainable university in the new economic context. FAIMA Business & Management Journal. Vol. 8 No 1, p. 5-18;

Leal Filho W., Skanavis C., Kounani A., Brandli L., Shiel Ch, Paço A., Pace P., Mifsud M., Beynaghi A., Price E., Salvia A.L, Will M., Shula K. (2019). The role of planning in implementing sustainable development in a higher education context. Journal of Cleaner Production. Vol. 235, p. 678-687. (Crossref)

Woollard D., Zhang M., Jones O. (2007). Academic enterprise and regional economic growth: Towards an enterprising university. Industry and Higher Education, December, p. 387-391. (Crossref)

World Bank (2000). Higher education in developing countries: Peril and promise. Published for the Task Force on Higher Education and Society. Washington, D.C.: World Bank,

Zhao F. (2004). Academic entrepreneurship: case study of Australian universities. The International Journal of Entrepreneurship and Innovation, Vol. 5 No 2, p. 91-97. (Crossref)

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.