The relations between external and internal marketing communications

Adresatem większości działań komunikacyjnych prowadzonych przez przedsiębiorstwa są potencjalni klienci. Aby zyskać ich przychylność i skłonić do skorzystania z oferty firmy, wykorzystuje się szereg instrumentów komunikacji marketingowej. Większość opracowań dotyczących tego procesu w centrum zainteresowania stawia klienta i jego potrzeby, przy czym klientem jest ten, który kupuje produkty bądź usługi przedsiębiorstwa. Tymczasem nie mniej uwagi powinno poświęcać się tzw. klientom wewnętrznym, czyli pracownikom organizacji. Głównym celem niniejszych rozważań jest analiza relacji między zewnętrzną i wewnętrzną komunikacją marketingową. Szczegółowa uwaga zostanie poświęcona działaniom z obszarów: marketingu personalnego, marketingu wewnętrznego i wewnętrznego public relations. W artykule zawarte zostaną częściowe wyniki badań ilościowych (ankieta bezpośrednia i ankieta internetowa) prowadzonych przez autorkę, dotyczące wewnętrznej komunikacji marketingowej i jej wpływu na personel przedsiębiorstw.