Władztwo podatkowe gmin w Polsce oraz metody jego realizacji

Main Article Content

Dorota Burzyńska


Słowa kluczowe : lokalne podatki, władztwo podatkowe, gmina
Abstrakt
Celem opracowania było ustalenie możliwości wykorzystanie metod realizacji władztwa podatko-wego gmin w zakresie podatków lokalnych oraz ocena znaczenia wykorzystania władztwa dla pla-nowania finansowego gminy w warunkach kryzysu finansów. Dla realizacji celu analizie poddano wybranych losowo 60 gmin o zróżnicowanym charakterze. Zastosowano następujące metody: ana-lizę piśmiennictwa, analizę aktów prawnych lokalnych oraz wywiad pogłębiony i opracowania sta-tystyczne. Do analizy przyjęto dane z lat 2019-2021. Na podstawie przeanalizowanego materiału ustalono, że występuje zróżnicowany zakres wykorzystywania metod władztwa podatkowego w gminach. Władztwo podatkowe stanowi ważny czynnik wpływający na politykę finansową gmin w opinii respondentów, ale wykorzystywanie tych metod w praktyce w badanym okresie było bar-dzo ograniczone. Z przeprowadzonych analiz wynika, że gminy dostrzegają ryzyko zmian prawnych i finansowych i w większości nie wykorzystują metod realizacji władztwa z uwagi na ograniczone dochody i wzrost wydatków związanych z kryzysem po pandemii.

Article Details

Jak cytować
Burzyńska, D. (2022). Władztwo podatkowe gmin w Polsce oraz metody jego realizacji. Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse I Marketing, (28(77), 35–49. https://doi.org/10.22630/PEFIM.2022.28.77.13
Bibliografia

Bandarzewski K., Chmielnicki P.: Prawo samorządu terytorialnego w Polsce, Beck, Warszawa 2012.

Boć J.: Nauka administracji Podręcznik Uniwersytecki, Kolonia Limited, Warszawa 2013.

Borawska M.: Obszary wiejskie w statystyce publicznej, Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicz-nych, Szkoła Główna Handlowa, 44/2017, p. 275-285.

Brzozowska K., Kogut-Jaworska M.: Władztwo podatkowe w ocenie samodzielności dochodowej gmin w Polsce, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin–Polonia, Sectio H, L. 1/2016, p. 327-337. (Crossref)

Chochowski K.: Zadania samorządu gminnego w Polsce w sferze bezpieczeństwa i porządku publicznego, [in:] M. Stec, S. Płażek (eds), Charakter i konstrukcja zadań samorządu terytorialnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2017, p. 112-136.

Dziemianowicz R.I., Kargol-Wasiluk A., Bołtromiuk A.: Samodzielność finansowa gmin w Polsce w kontekście koncepcji good governance, Optimum. Economic Studies (94), 4/2018, p. 204-219. (Crossref)

Etel L., Dowgier R., Liszewski G., Pahl B.: Podatki i opłaty lokalne. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2020.

Etel L.: Czego mogą dotyczyć uchwały podatkowe jednostek samorządu terytorialnego, [in:] C. Ko-sikowski (ed), Finanse samorządowe, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2006, p. 125-127.

Europejska Karta Samorządu Lokalnego, sporządzona w Strasburgu dnia 15 października 1985 r., Dz.U. z 1994 r., nr 124, poz. 607.

Grześkiewicz W. (ed.): Finanse Publiczne z elementami prawa podatkowego, Difin, Warszawa 2014.

Hałat-Majka J.: Władza stanowiąca a zrównoważony rozwój samorządu terytorialnego, [in:] S. Stachera Włodarczyk, S. Cichoń (eds), Zrównoważony rozwój w zarządzaniu, Wydawnictwo Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2018, p. 22-42.

Kawecka A., Zalas G.: Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego podmiotem odpowiedzialnym za realizację zadań z pomocy społecznej na przykładzie domów pomocy społecznej, [in:] M. Stec, K. Malysa-Sulińska (eds), Podmiotowość samorządu terytorialnego a zakres jego zadań i kompetencji, Wolters Kluwer, Warszawa 2020, p. 173-191.

Kogut-Jaworska M.: Instrumenty interwencjonizmu lokalnego w stymulowaniu rozwoju gospodarczego, CeDeWu, Warszawa 2008.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r., Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483.

Kosek Wojnar M.: Transformacja systemu podatkowego, [in:] S. Owsiak (ed). System finansów publicznych w procesie transformacji gospodarki polskiej, PWN, Warszawa 1997, p. 152-158.

Mańczyk P.: Władztwo finansowe jednostek samorządu terytorialnego w kontekście uprawnień gminy, Ekonomiczne Problemy Usług 4/2018, p. 207-219. (Crossref)

Marks-Bielska R., Kozajda J.: Gospodarowanie budżetem gminy w kontekście funkcjonowania gospodarki lokalnej, Humanities and Social Sciences 23, 25 (3/2018), p. 199-211. (Crossref)

Mączyński M.: Reforma ustroju samorządu terytorialnego: uwarunkowania, możliwości i konse-kwencje zwiększenia samodzielności JST, MSAP, Kraków 2014.

Miemiec W.: Europejska Karta Samorządu Terytorialnego jako zespół gwarancji zabezpieczających samodzielność finansową gmin – wybrane zagadnienia teoretyczno-prawne, Samorząd Terytorialny, 10/1997, p. 54-63.

Pachuca-Smulska B.: Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego na przykładzie działań powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów. Zarządzanie publiczne, Funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego, w aspekcie wielowymiarowym, Przedsiębiorczość i Za-rządzanie, 8, 2, 1/2017, p. 135-147.

Podział administracyjny Polski, GUS, https://stat.gov.pl/statystyka-regionalna/jednostki-teryto-rialne/podzial-administracyjny-polski/ (access: 20.12.2022).

Poniatowicz M., Determinanty autonomii dochodowej samorządu terytorialnego w Polsce, Nauki o Finansach, 1 (22)/2015, p. 11-30. (Crossref)

Przygodzka R.: Władztwo podatkowe a stabilność finansowa, Nierówności Społeczne a Wzrost Go-spodarczy 40, 4/2014, p. 334-344.

Ruśkowski E., Salachna J.M.: Finanse lokalne po akcesji, Oficyna Wydawnicza Wolter Kluwer Business, Warszawa 2007.

Satoła Ł., Standar A., Kozera A.: Financial Autonomy of Local Government Units: Evidence from Polish Rural Municipalities, Lex Localis-Journal, Of Local Self-Government, 17, 2/2019, p. 321-342. (Crossref)

Surówka K.: Wpływ źródeł dochodów na kształtowanie poziomu nadwyżki operacyjnej na działalność rozwojową jednostek samorządu terytorialnego, Finanse Komunalne, 7-8/2019, p. 50-59.

Tegler E.: Władztwo podatkowe gmin, w Samorządowy Poradnik Budżetowy na 1997, Municipium, Warszawa 1997.

Uryszek T.: Samodzielność finansowa jednostek samorządu terytorialnego. Polska na tle wybranych krajów Unii Europejskiej, Finanse Komunalne, 12/2015, p. 5-15.

Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, Dz.U. z 2022 r., poz. 1452.

Ustawa z dnia 13 listopada 2003 o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, Dz. U. z 2021 r. poz. 1672 as amand.

Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, Dz.U. z 2020 r., poz. 333.

Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, Dz.U. z 2022 r., poz. 2142.

Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym, Dz.U. z 2019 r., poz. 888.

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze, Dz.U. z 2019 r., poz. 868.

Wołowiec T.: Konkurencyjność podatkowa gminy w kontekście posiadania lokalnej strategii podatkowej, Samorząd Terytorialny 7-8/2020.

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.
Rekomendowane teksty